اثبات سهام در کریپتو
آشنایی با مکانیزم اجماع (Consensus Mechanism)
قبل از اینکه شبکه بلاکچین بتواند تراکنش‌های جدید را پردازش کند، باید اجماع حاصل شود. مکانیزم اجماع مکانیزم تحمل خطاست یعنی در سیستم‌های رایانه ای و بلاک چین به منظور دستیابی به توافق لازم بر روی مقدار داده، وضعیت واحد شبکه در میان فرآیندهای توضیع شده یا سیستم های چندعاملی مثل رمزارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. به طور کلی نقش برجسته مکانیزم اجماع حفظ امنیت و یکپارچگی کل بلاکچین می باشد.
دو مورد از رایج ترین مکانیزم های اجماع اثبات کار (Pow) و اثبات سهام (Pos) هستند.
اثبات سهام چیست؟ (Pos)
Proof Of Stake برای مدیریت داده ها و تراکنش ها ، اعتبارسنجی تراکنش‌های دریافتی و اضافه کردن آن‌ها به عنوان بلوک‌های جدید زنجیره در بلاکچین، انتخاب می کند که شبکه به کدام گروه از اعضا متکی باشد. افرادی که اعتبارسنج (Validator) نامیده می شوند، مقادیر مشخصی از رمزارزها یا توکن‌ها را در یک قرارداد هوشمند روی بلاک چین قفل میکنند (Staking) و آن‌ها در ازای آن، فرصتی برای اعتبارسنجی تراکنش های جدید و دریافت پاداش دارند اما اگر به شکل ساختگی داده ها را تایید کنند ؛ تمام یا قسمتی از سهام خود را به عنوان جریمه از دست می دهند. سهامی که کاربران به شبکه سپرده‌اند، قابلیت بازگشت دارد و هر زمانی که بخواهند میتوانند وجوه خود را از شبکه باز پس بگیرند. اثبات سهام از فرایند انتخاباتی شبه تصادفی استفاده می‌کند تا هر بار یک نود را برای تایید بلاک بعدی انتخاب کند. احتمال انتخاب شدن یک گره به عنوان اعتبارسنج هنگامی که 1000 توکن بومی آن شبکه به مدت یک ماه استیک شده، بیشتر از گروه دیگر با 100 توکن قفل شده در مدت یک هفته می‌شود.
مقایسه POS و POW
الگوریتم اثبات کار وقت و انرژی کمتری در انتشار ارزهای رمزنگاری می گیرد.
در اثبات سهام، به سازنده‌های هر بلاک اعتبارسنج گفته می‌شود. یک اعتبارسنج تراکنش‌ها را بررسی می‌کند، فعالیت‌ها را تایید می‌کند، به نتایج رای می‌دهد و رکوردها را نگه داری می‌کند. در اثبات کار، ایجاد کننده های هر بلاک، ماینر نامیده می‌شود. ماینرها مسائل پیچیده ریاضی را برای تایید تراکنش‌ها حل میکنند.
درالگوریتم اثبات سهام رقابتی وجود ندارد و سازنده بلاک بر اساس سهام خود انتخاب می شود در حالی که ماینر ها باید برای حل معادلات پیچیده باهم رقابت کنند.
درالگوریتم اثبات سهام فی شبکه به عنوان پاداش در اختیار اعتبار سنج قرار می گیرد اما در الگوریتم کار به اولین ماینری که معادله را حل کند پاداش تعلق می گیرد.
بررسی انواع الگوریتم های اجماع اثبات سهام
- DPOS (گواهی اثبات سهام نیابتی)
در الگوریتم Delegated Proof of Stake به جای دخیل بودن تمامی کاربران در فرایند تایید و ثبت تراکنش‌ها ، افرادی به عنوان نماینده از طرف سپرده گذاران این وظیفه را به عهده می گیرند. در این روند کاربران می توانند سکه‌های شبکه را خریداری و قفل کنند و نماینده ها نیز تعداد مشخصی سکه را استیک میکنند. هر نماینده‌ای که کار ثبت و تایید تراکنش‌ها را انجام دهد، کارمزدهای شبکه را دریافت و بین تمام کاربرانی که به او برای نمایندگی رای داده‌اند تقسیم می‌کند و به این روش اثبات سهام نیابتی گفته می‌شود. البته این نماینده ها دائمی نیستند و پس از زمان مشخصی دوباره انتخاب می شوند.
- RPOS (گواهی اثبات سهام تصادفی)
در الگوریتم Random Proof of Stake انتخاب نود های تایید کننده تراکنش به صورت رندوم است درحالی که در DPOS هرکه دارایی بیشتری داشته باشد احتمال انتخاب بیشتری نیز دارد. درواقع در RPOS بلاک‌ها توسط نودهایی ایجاد می‌شود که به صورت تصادفی و رندوم انتخاب شده‌اند. شبکه بلاک چین اتریوم از این روش استفاده خواهد کرد.
- LPOS (گواهی اثبات سهام استیجاری)
در الگوریتم Leased Proof of Stake کاربران میتوانند انتخاب کنند که به عنوان نود در شبکه فعالیت کنند یا با قراردادی سکه های خود را قفل کنند و به سایر کاربران اجازه فعالیت دهند. تعداد نود ها هرچه کمتر شود سرعت شبکه افزایش پیدا خواهد کرد. امنیت و مرکزگریزی این شبکه بیشتر از اثبات سهام نیابتی است.
