نسبت P/B یا نسبت قیمت به ارزش دفتری (Price-to-Book Ratio) یک اندازه گیری مالی است که نسبت بین قیمت فعلی سهام بازار (قیمت) به ارزش دفتری شرکت (ارزش دفتری) را نشان می دهد.
ارزش دفتری یا book value به معنای ارزش شرکت بر اساس دفتر خزانه حساب ها و دیگر دارایی های مالی ثبت شده است. این معیار ممکن است شامل مواردی مانند دارایی های بدون جا و دارایی های فیزیکی شرکت باشد.
از دیدگاه سرمایه گذاری، نسبت P/B برای ارزیابی این استفاده می شود که آیا قیمت فعلی سهام در بازار نسبت به ارزش واقعی شرکت در دفاترش بسیار بیشتر یا کمتر است. یک نسبت P/B کمتر از 1 معمولاً به معنای این است که سرمایه گذاران سهام را با تخفیف نسبت به ارزش دفتری آن ها می خرند، در حالی که یک نسبت P/B بیشتر از 1 نشان دهنده تخمینی بیشتر از ارزش شرکت است.
به طور کلی، نسبت P/B یک اندازه گیری است که به سرمایه گذاران کمک می کند تا ارزش شرکت با توجه به دارایی های ثبت شده آن را بسنجند، اما تصمیم گیری نهایی برای سرمایه گذاری باید همیشه با توجه به متغیرهای دیگری نظیر عملکرد مالی و اطلاعات بنیادی شرکت انجام شود.
نحوه محاسبه نسبت P/B
نسبت P/B یا نسبت قیمت به ارزش دفتری (Price-to-Book Ratio) محاسبه می شود با تقسیم قیمت فعلی سهم (قیمت) بر ارزش دفتری هر سهم (ارزش دفتری):
[ P/B = {قیمت فعلی سهم} \ {ارزش دفتری هر سهم} ]
قیمت فعلی سهم معمولا از بازار مالی یا نمادهای مالی استخراج می شود. ارزش دفتری به معنای دارایی های شرکت بر اساس دفاتر حساب ها و دیگر اطلاعات مالی آن است و معمولا از گزارشات مالی شرکت استخراج می شود.
این نسبت نشان می دهد که تا چه حد سرمایه گذاران آماده اند تا به ازای هر واحد از ارزش دفتری که شرکت دارد، قیمت بپردازند. ارتفاع نسبت P/B می تواند نشان دهنده این باشد که سهام شرکت در بازار به اندازه ارزش کتابی زیادی معامله می شوند و یا برعکس، ارزش دفتری بیشتر از قیمت فعلی سهم است و در نتیجه سرمایه گذاران انتظار دارند که ارزش دفتری افزایش یابد.
نسبت P / B چه محدودیت هایی دارد؟
نسبت P/B یکی از معیارهای مهم مالی برای ارزیابی ارزش شرکت است، اما به دلیل محدودیت های خود، باید با دقت و در کنار دیگر اندازه گیری های مالی مورد استفاده قرار گیرد. محدودیت های نسبت P/B عبارتند از:
عدم لحاظ کردن عوامل غیرمادی: نسبت P/B تنها ارزش گذاری مادی و دفاتری شرکت را مورد بررسی قرار می دهد و عوامل غیرمادی مانند برند، سرمایه فکری و روابط با مشتریان را در نظر نمی گیرد.
عدم لحاظ توسعه پذیری: این نسبت نمی تواند توانایی شرکت در تولید سود و ارزش بیشتر در آینده را پیش بینی کند و تنها بر اساس ارزش موجود و دفاتری شرکت تخمین زده می شود.
وابستگی به نوع صنعت: نسبت P/B می تواند در صورت مقایسه بین شرکت هایی در صنایع مختلف یا با اندازه های مالی متفاوت، به صورت ناقص و ناصادق باشد. بهتر است که این نسبت بین شرکت های مشابه یا در یک صنعت خاص مقایسه شود.
عدم در نظر گرفتن بدهی و سرمایه گذاری های دیگر: نسبت P/B تنها به دارایی ها و دفاتر شرکت توجه دارد و می تواند بدهی و سرمایه گذاری های دیگر را در نظر fگیرد که می تواند تاثیر مهمی بر روی ارزش شرکت داشته باشد.
اگرچه نسبت P/B اطلاعات مفیدی ارائه می کند، اما مهم است که همواره با توجه به این محدودیت ها و در کنار دیگر اندازه گیری های مالی، تحلیل های کامل تری را انجام دهید تا تصمیمات سرمایه گذاری بهتری را بتوانید بگیرید.
نسبت p/b بالا بهتر است یا پایین؟
نسبت P/B بالا یا پایین بودن می تواند تحت تأثیر چندین عامل قرار گیرد و بسته به شرایط خاص بازار و شرکت، معنی های مختلفی داشته باشد.
- نسبت P/B بالا: وقتی که نسبت P/B بالا است، این ممکن است نشان دهنده این باشد که سهام در بازار به ارزش دفتری بیش از حد معمول معامله می شوند. این می تواند به این معنا باشد که بورس انتظار دارد که شرکت در آینده سود بیشتری داشته باشد و ارزش دفتری آن افزایش یابد.
- نسبت P/B پایین: از سوی دیگر، نسبت P/B پایین نهایتاً نشان دهنده این است که سهام به تخفیف نسبت به ارزش دفتری معامله می شوند، یا به عبارت دیگر، بازار نسبت به ارزش دفاتری کمتر مبنی بر شرکت شک دارد.
برای تصمیم گیری در مورد اینکه یک نسبت P/B بالا یا پایین بهتر است، نیاز است که با دقت به شرایط خاص شرکت و بازار مورد نظرتان توجه کنید و دیگر عواملی مانند اطلاعات بنیادی شرکت، روند سوددهی و توان رشد آن را نیز در نظر بگیرید. به طور کلی، هیچ کدام از این وضعیت ها به تنهایی بهتر یا بدتر از دیگری نیست و تحلیل باید به صورت یکپارچه انجام شود.
چه اطلاعاتی را میتوان از نسبت p/b استخراج کرد؟
نسبت P/B یکی از مهمترین اندازه گیری های مالی است که اطلاعات مفیدی می توان از آن استخراج کرد. این اطلاعات شامل موارد زیر می شود:
ارزش نسبی: نسبت P/B ارزش نسبی شرکت را نسبت به ارزش دفتری آن نشان می دهد. این مقدار می تواند به مقایسه ارزش شرکت با سایر شرکت های هم صنعت یا بازار کمک کند.
بررسی ارزش گذاری: ارزش گذاری شرکت بر اساس دارایی های ثبت شده در دفاتر مالی بررسی می شود. نسبت P/B بالا نشان دهنده این موضوع است که شرکت به ارزش دفتری خود رسیده است و بازگشت سرمایه به نسبت به ارزش دفتری پایین تر خواهد بود.
تغییرات زمانی: مقایسه تاریخی نسبت P/B می تواند نشان دهنده تغییرات در ارزش شرکت و بازار باشد. این مقدار به ما کمک می کند تا بفهمیم که آیا بازار انتظار دارد که ارزش دفتری شرکت در آینده افزایش یابد یا کاهش یابد.
نقاط ضعف و قوت: نسبت P/B می تواند به ما کمک کند تا نقاط ضعف و قوت شرکت نسبت به سایر شرکت ها در بازار را شناسایی کنیم؛ به عنوان مثال، نسبت P/B پایین ممکن است نشان دهنده داشتن دارایی های فیزیکی یا دیگر موارد موثر در ارزش دفتری باشد. در عوض، نسبت P/B بالا ممکن است نشان دهنده رشد و گسترش آتی شرکت باشد.
مطالعه نسبت P/B زمانی که با توجه به اطلاعات بنیادی و موقعیت بازار با دقت انجام شود، می تواند به شما اطلاعات بیشتری در مورد ارزش و وضعیت مالی شرکت ها ارائه کند و به شما کمک کند تا تصمیمات سرمایه گذاری منطقی تری بگیرید.
نسبت P/B در تحلیل بنیادی
در تحلیل بنیادی، نسبت P/B (نسبت قیمت به ارزش دفتری) یکی از معیارهای مهم است که برای ارزیابی ارزش شرکت ها استفاده می شود. نسبت P/B به ما نشان می دهد که سهام در بازار به ارزش دفتری معامله می شوند یا نه. در تحلیل بنیادی، نسبت P/B همراه با دیگر اطلاعات مالی و عملکرد شرکت‌ها بررسی می شود تا تصویر دقیق تری از وضعیت شرکت ها به دست آید.
استفاده از نسبت P/B در تحلیل بنیادی به ما اطلاعات مفیدی ارائه می دهد، از جمله:
ارزش نسبی: نسبت P/B به ما کمک می کند تا ارزش شرکت را نسبت به ارزش دفتری آن ارزیابی کنیم و این ارزش را با سایر شرکت های هم صنعت یا بازار مقایسه کنیم.
بررسی دفتر: این نسبت به ما اطلاعاتی ارائه می دهد که چقدر سرمایه گذاران برای هر واحد از ارزش دفتری شرکت در حال خرید سهام هستند.
تحلیل تغییرات زمانی: می توانیم با مقایسه تاریخی نسبت P/B تغییرات در ارزش شرکت و بازار را بررسی کنیم و به این ترتیب تغییرات در انتظارات بازار نسبت به ارزش دفتری شرکت را بررسی کنیم.
بررسی عوامل دیگر: نسبت P/B ممکن است نشان دهنده ارزش دفاتری بالا یا پایین به دلیل داشتن دارایی‌های غیرمادی، بدهی های شرکت و سرمایه گذاری های دیگر باشد.
در کل، نسبت P/B به تحلیل بنیادی ارزشمندی ارائه می دهد و همراه با دیگر اطلاعات مالی و عملکرد شرکت ها، می تواند به شما کمک کند تا تصویر جامع تری از سلامت مالی و ارزش شرکت ها را پیدا کنید.
مثالی از نحوه استفاده از نسبت P/B
مثالی از استفاده از نسبت P/B می تواند در ارزیابی و مقایسه ارزش شرکت ها با یکدیگر و یا در طول زمان برای یک شرکت خاص و در مقایسه با صنعت یا بازار عمومی باشد.
به عنوان یک مثال، فرض کنید که شما می خواهید دو شرکت در یک صنعت خاص را مقایسه کنید. شرکت A نسبت P/B با ارزش 2.5 و شرکت B نسبت P/B با ارزش 1.8 دارد. این نسبت ها نشان دهنده این هستند که سرمایه گذاران در حال حاضر تمایل دارند تا برای هر واحد از ارزش دفتری شرکت A بیشتر از شرکت B بپردازند. این مقایسه می تواند نشان دهنده این باشد که بازار انتظار دارد که شرکت Aدر آینده سود بیشتری داشته باشد و ارزش دفتری آن افزایش یابد. همچنین، می توانید از نسبت P/B برای مقایسه ارزش شرکت در طول زمان استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر نسبت P/B یک شرکت در طول زمان در حال افزایش باشد، این ممکن است نشان دهنده این باشد که بازار انتظار دارد که ارزش دفتری شرکت نیز افزایش یابد و برعکس. این مقایسه می تواند به شما کمک کند تا تغییرات در انتظارات بازار نسبت به ارزش دفتری شرکت را بررسی کنید.
بنابراین، استفاده از نسبت P/B می تواند به شما کمک کند تا ارزش شرکت ها را به مقایسه کنید و تغییرات در این ارزش را در طول زمان پیگیری کنید.
تفاوت بین P/B و PTBV
نسبت P/B (Price-to-Book) و PTBV (Price-to-Tangible-Book-Value) هر دو به عنوان اندازه گیری های مالی استفاده می شوند اما تفاوت های مهمی دارند:
P/B (Price-to-Book)
این نسبت نسبت قیمت سهم به ارزش دفتری (با توجه به دارایی‌های مالی) را نشان می دهد. این معیار شامل همه دارایی های شرکت (شامل دارایی های غیرمادی مانند برند و سرمایه فکری) می شود. فرمول این نسبت به صورت زیر است
P/B = قیمت هر سهم / ارزش دفاتری هر سهم
PTBV (Price-to-Tangible-Book-Value)
این نسبت نسبت قیمت سهم به ارزش دفتری موادی (بدون در نظر گرفتن دارایی‌های غیرمادی) را نشان می‌دهد. این معیار تنها دارایی های مادی را مورد بررسی قرار می دهد و دارایی های غیرمادی مانند برند و سرمایه فکری را در نظر نمی گیرد. فرمول این نسبت به صورت زیر است
PTBV = قیمت هر سهم / (ارزش دفاتری هر سهم – ارزش دارایی‌های غیرمادی)
بنابراین، تفاوت اصلی بین این دو نسبت در در نظر داشتن دارایی های غیرمادی است. در حالی که P/B تمام دارایی ها را مورد بررسی قرار می دهد، PTBV تنها به دارایی های مادی توجه دارد. این تفاوت می تواند در تحلیل های مالی مختلف تأثیرگذار باشد و بسته به شرایط خاص، هرکدام از این نسبت ها ممکن است برای ارزیابی مالی شرکت ها مناسب تر باشد.
رابطه میان P/B و ROE
نسبت P/B (Price-to-Book) و ROE (Return on Equity) دو مفهوم مهم در تحلیل مالی هستند و ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند ROE. نشان دهنده بازده سرمایه گذاری سهامداران است و نسبت P/B نشان دهنده نسبت قیمت سهم به ارزش دفاتری شرکت است. ارتباط این دو معیار به شرح زیر می باشد:
ROE و ارتباط با بازده سرمایه گذاران: ROE نشان دهنده سودآوری سرمایه گذاری سهامداران است، یعنی نشان می دهد که چقدر ارزش اضافه شده برای سهامداران از سرمایه شرکت تولید شده است. اگر ROE بالا باشد، این نشان دهنده این است که شرکت با موفقیت بالایی در استفاده از سرمایه گذاری خود عمل کرده است و سرمایه گذاران انتظار دارند که ارزش دفاتری شرکت افزایش یابد.
نسبت P/B و بازده سرمایه گذاری: نسبت P/B نشان دهنده نسبت قیمت سهم به ارزش دفاتری شرکت است. اگر نسبت P/B بالا باشد، این ممکن است نشان دهنده این باشد که بازار انتظار دارد که در آینده سودآوری و بازده سرمایه گذاران شرکت افزایش یابد.
با توجه به این توضیحات، می توان گفت که ارتباط میان ROE و P/B به این صورت است که ROE می تواند به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده نسبت P/B در بازار عمل کند. با سرمایه گذاری های با بازدهی بالا و بهبود بازدهی سرمایه گذاران، احتمالاً ارزش دفاتری شرکت افزایش خواهد یافت و نسبت P/B نیز بالاتر خواهد رفت. از این رو، ROE و P/B به طور مستقیم به یکدیگر وابسته هستند و می توانند در کنار یکدیگر برای ارزیابی عملکرد مالی و بازده سهامداران استفاده شوند.
